Overstekende voetgangers, zicht belemmerende voertuigen en duisternis, in combinatie met passerende automobilisten, het zijn regelmatig de ingrediënten van ernstige verkeersongevallen.
Een uitspraak van de rechtbank Overijssel herinnerde mij aan één van mijn eerste zaken - eind jaren ’90 - ik werkte toen nog aan de ‘betalende kant’. Beide zaken zijn opmerkelijk identiek, behalve wat betreft de uitkomst dan. De uitspraak is nu gepubliceerd in het blad Verkeersrecht (VR 2018/24).
Geen overmacht - dus betalen
Onze verzekerde - verzekeraars schrijven graag in de wij-vorm - reed met zijn auto vroeg in de ochtend binnen de bebouwde kom. Het zal rond 04.30 uur zijn geweest en het was donker. Voor hem stopte een bus (type touringcar) bij een bushalte. Op dat tijdstip reed het openbaar vervoer nog niet, en achteraf bleek ook dat het om een personeelsbus ging die werknemers thuis ophaalde. Toen onze verzekerde - die zijn snelheid had geminderd naar ca. 35 km per uur - de bus passeerde, stak plotseling een voetganger voor de bus langs - rennend - de weg over. De voetganger wilde nog snel controleren of hij zijn huis goed had afgesloten. Een aanrijding viel - ondanks hard remmen - niet te voorkomen, de voetganger liep zeer ernstig letsel op.
Als goed verzekeraar - en misschien ook niet geheel onbegrijpelijk - werd een beroep gedaan op overmacht: wat viel de automobilist immers te verwijten? Uitstappende passagiers - laat staan rennende - waren (op dat tijdstip) toch niet te verwachten en onze verzekerde reed met aangepaste snelheid.
Ons afwijzende standpunt hield bij de rechter alleen geen stand: geen overmacht voor de automobilist, dus betalen. Onze verzekerde had nog beter op de situatie moeten anticiperen. Maar hoe dan? Stapvoets rijden of zelfs even stoppen? Als ik het mij goed herinner deed vervolgens de billijkheidscorrectie nog een extra duit in het zakje en moest de schade van het slachtoffer zelfs volledig worden vergoed.
(de uitspraak is helaas niet meer voorhanden)
Wel overmacht in 2017 - geen schadevergoeding
Zoals gezegd oordeelde de rechtbank Overijssel over een vrijwel identieke zaak. Een juist in een stadsbus in Enschede opgestapte jongeman (rond 08.00 uur en op weg naar school), werd gebeld door een vriend. Die zat in een andere bus aan de overkant van de weg. Betrokkene aarzelde geen moment, stapte direct weer uit de bus en is vervolgens voor de bus langs gelopen om de rijbaan over te steken. Een automobilist die de bus op dat moment inhaalde - met ca. 25 km per uur - kon een botsing met de overstekende voetganger niet meer voorkomen. De ernst van het letsel wordt niet duidelijk uit de uitspraak.
Als goed verzekeraar - en misschien ook niet geheel onbegrijpelijk - wordt ook nu een beroep gedaan op overmacht: wat valt de automobilist immers te verwijten? Of zijn in- en uitstappende passagiers in dit geval (en op dit tijdstip) toch iets waarschijnlijker….?
Het afwijzende standpunt van de verzekeraar houdt in 2017 wél stand bij de rechter: dus overmacht voor de automobilist, en géén schadevergoeding voor het slachtoffer. Volgens de rechtbank had de automobilist door zijn snelheid aan te passen naar ca. 25 km per uur goed geanticipeerd op de bestaande verkeerssituatie. De rechtbank verwerpt bovendien expliciet de stelling dat de automobilist stapvoets had moeten rijden.
Zelfde casus andere uitkomst
Twintig jaar na de eerste zaak roepen beide uitspraken nu bij mij - als belangenbehartiger van slachtoffers - toch vragen op. Nagenoeg identieke zaken waarbij de uitkomst - in ieder geval gevoelsmatig - wellicht andersom had moeten zijn. Dat het slachtoffer in 2017 helemaal geen schadevergoeding krijgt, valt gezien alle specifieke omstandigheden van dat ongeval niet goed te begrijpen. Rondom een stilstaande stadsbus tijdens de ochtendspits kan je nu eenmaal in -, uit - en overstappende passagiers verwachten, die bovendien niet altijd opletten bij het oversteken. Maar goed, wie weet gaat het slachtoffer nog in hoger beroep.....
Mr. E. (Eric) Grendel
Letselschade specialist
Heeft u zelf een ongeluk gehad of kent u iemand die een ongeluk heeft gehad, neem dan gerust contact op met Cure Letselschade voor gratis advies. Vult u onze claim melder in, dan nemen wij binnen 24 uur contact met u op (óók in het weekend).
Direct een vrijblijvende afspraak maken kan natuurlijk ook. Bel 06-1498 4730, mail of chat voor een afspraak met Eric Grendel.
